Żołnierze Wyklęci

Od 2011 roku, dzień 1 marca jest prawnie ustanowionym świętem państwowym poświęconym właśnie im. Kim byli, o co walczyli – niewiele ludzi, zwłaszcza młodych przedstawicieli współczesnego pokolenia, wie. Każdy wprawdzie coś słyszał o partyzantach i ogólnie właśnie z nimi ich kojarzy. Byli to jednak ci partyzanci, którzy tworzyli powojenny, niepodległościowy i antykomunistyczny zbrojny ruch oporu, czynnie i z karabinem w ręku sprzeciwiający się sowietyzacji Polski, jej politycznemu i gospodarczemu kształtowi. Byli to ludzie walczący z powojenną władzą, jej przedstawicielami i instytucjami.

Długo walczyli, ostatnim Wyklętym – wg obecnego stanu wiedzy - był Józef Franczak pseudonim „Lalek”, działający w woj. Lubelskim i zabity przez UB 21 października 1963 roku, a więc ponad 18 lat po zakończeniu II wojny! Bohaterowie? Niewątpliwie w większości tak. Niestety, w tym samym czasie, podszywając się pod szczytne ideały, działali też zwykli bandyci. Rzezimieszki, którzy łupili, nierzadko przy tym mordując, zwykłych ludzi. I właśnie ci przestępcy są obecnie przyczyną wielu narodowych sporów o przeszłość, zasadność powojennego oporu, czy wreszcie bohaterstwo Wyklętych Żołnierzy. Ci co bardzo pobieżnie (albo wcale) „liznęli” naszej powojennej historii, wszystkich „wrzucają do jednego worka”, nie zadając sobie trudu dogłębnego zapoznania się z faktami, a efektem są zaciekłe spory i podziały wśród dyskutujących na ten temat. Aby się o tym przekonać, wystarczy zerknąć na dowolne, internetowe forum dyskusyjne, które sprawę powojennych partyzantów porusza. Tymczasem to proste. Tym co świadomie sprzeciwiali się, narzuconej przez sowietów, komunistycznej formie Polski, tym co rozumieli i sprzeciwiali się zagrożeniom z taką sytuacją związanym, tym wreszcie, którzy wbrew zdradliwym jałtańskim ustaleniom, mieli odwagę walczyć o Polskę bez sowieckiego jarzma – cześć i chwała! Pospolitym bandytom – potępienie. Napisałem, że „sprawa jest prosta”, jednak w rzeczywistości wcale tak nie jest. Żyją jeszcze ludzie srodze pokrzywdzeni przez powojenne podziemie. Ludzie najczęściej prości, którzy wówczas nade wszystko pragnęli jedynie spokojnie żyć. Dla nich, nie rozumiejących politycznych zawirowań, ciągle liczy się doznana krzywda, strach i ból jakich nadal, po zakończeniu działań wojennych, doznawali. Ich także trzeba zrozumieć i z uszanowaniem pochylić się nad przeżytymi tragediami. Dlatego dużą rolę w ułatwieniu zrozumienia wielkiego dzieła Żołnierzy Wyklętych widzę tu dla historyków. Zgłębiajcie nasze polskie dzieje, ujawniajcie fakty, tłumaczcie je, wyjaśniajcie, a za jakiś czas, niemądre dyskusje z przestrzeni publicznej, zamiast antagonizować społeczeństwo, może zupełnie znikną? Na koniec jeszcze jedna sprawa. W przeddzień Święta Żołnierzy Wyklętych, zauważyłem rozlepione w Czchowie plakaty informujące, że: „w gminie Czchów także o Wyklętych pamiętamy”. Chyba powielaczowe kartki podpisane były: „Młodzież Wszechpolska”. Nic nie słyszałem dotychczas, aby u nas działała ta organizacja. Jest przecież legalna, a wygląda jakby była w konspiracji.